Ίσως η σπουδαιότερη φάση του Συνεδρίου, πριν την Ανακοίνωση των Συμπερασμάτων, ήταν το “Στρογγυλό Τραπέζι”, όπου οι συμμετέχοντες σε αυτό φορείς αλλά και άλλοι Σύνεδροι, κατέθεσαν τις δικές τους θέσεις αφού είχε περατωθεί ο κύκλος των ομιλιών και των παρουσιάσεων του Συνεδρίου. Αυτές όλες οι θέσεις ενσωματώθηκαν στα Συμπεράσματα, όμως έχει αξία και ενδιαφέρον να προβληθούν όπως διατυπώθηκαν.
Στο πρώτο video καταγράφονται οι θέσεις των συμμετεχόντων στο “στρογγυλό τραπέζι” ενώ στο δεύτερο video αποτυπώνονται οι θέσεις Συνέδρων εκτός ¨τραπεζιού”.
Α. Στο στρογγυλό τραπέζι μετείχαν οι: Γιάννης Τσιρώνης, αναπληρωτής Υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η Βασιλική Λάσκαρη – Κρασοπούλου αντιπεριφερειάρχης Υποδομών, ο Σταύρος Ιατρού μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ, ο Ανδρέας Βαρελάς, αντιδήμαρχος Καθαριότητας του Δήμου Αθηναίων, εκπροσωπώντας την ΠΕΔΑ, ο Φίλιππος Κυρκίτσος, πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης, ο Γιώργος Ηλιόπουλος εκ μέρους του ΤΕΕ, ο Χρήστος Δρακόπουλους, πρόεδρος Πανελληνίου Συνδέσμου Επιχειρήσεων Προστασίας Περιβάλλοντος (ΠΑΣΕΠΠΕ).
Οι ομιλίες των συμμετεχόντων στο στρογγυλό τραπέζι παρουσιάστηκαν μέσω Δελτίου Τύπου της Περιφέρειας από το οποίο ¨δανειζόμαστε” το κείμενο προκειμένου οι αναγνώστες να το συνδυάσουν με το video που ο Paraktios.gr σας παρουσιάζει.
Στην παρέμβασή του, ο Γ. Τσιρώνης, αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στα συσσωρευμένα προβλήματα στο ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων στη χώρα μας, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στην κατάσταση που επικρατεί στην Πελοπόννησο. Επισήμανε το σημαντικό ρόλο των κινημάτων και των κοινωνικών φορέων, ενώ παράλληλα δεσμεύτηκε ότι θα προβεί στις απαραίτητες θεσμικές αλλαγές (πχ. Επίσπευση διοικητικών διαδικασιών αδειοδοτήσεων) που είναι απαραίτητες στην κατεύθυνση της οικολογικής διαχείρισης των απορριμμάτων.
Από την πλευρά της η Β. Λάσκαρη – Κρασοπούλου τόνισε ότι το Συνέδριο έδωσε την ευκαιρία της παρουσίασης «επιτυχημένων μοντέλων διαχείρισης απορριμμάτων». «Γιατί δεν υπάρχει ένα, ενιαίο μοντέλο αλλά τα μοντέλα προσαρμόζονται ανάλογα με τις ανάγκες και τις ιδιατερότητες της κάθε περιοχής». «Μέχρι σήμερα υπήρχε κατασπατάληση πόρων και δυναμικού, διαφθορά και επιβολή προστίμων. Τώρα η Περιφέρεια Αττικής θα ακολουθήσει το δικό της μοντέλο με σαφήνεια, με ευρωπαϊκή προσέγγιση και αδιαπραγμάτευτες αξίες». Η ίδια υπογράμμισε τις έννοιες της πρόληψης, της παιδείας και της πολιτικής συνειδητοποίησης.
Ο Στ. Ιατρού επέκρινε την απουσία εκπροσώπων των Δήμων από το συνέδριο και σημείωσε ότι έχουμε να παλέψουμε με αλλαγή νοοτροπίας, η οποία δύσκολα αλλάζει. Είπε, ακόμη, ότι η εκπαίδευση για το νέο μοντέλο διαχείρισης πρέπει να μπει στα σχολεία και όχι μόνο. Ακόμα, οι Δήμοι οφείλουν να αντιληφθούν το ρόλο τους, να ενημερωθούν για τη βασική σχετική νομοθεσία ώστε, για παράδειγμα, να καταλάβουν ότι το ζήτημα της χωροθέτησης δεν αφορά την εναλλακτική διαχείριση, και να παρακολουθούν τις εξελίξεις.
Ο Α. Βαρελάς απέδωσε την περιορισμένη συμμετοχή των δημάρχων στο Συνέδριο στο γεγονός ότι αρκετοί από αυτούς φοβούνται «διότι η εναλλακτική προσέγγιση είναι ξένη προς αυτό που έχουν συνηθίσει, δηλαδή να συναρτάται η επιτυχία τους από το στόλο των απορριμματοφόρων που διαθέτουν για τελική εναπόθεση στη Φυλή». Αναφερόμενος στο Δήμο Αθηναίων επεσήμανε ότι «ο συγκεκριμένος Δήμος άνοιξε το θέμα της αλλαγής του παραδείγματος στη διαχείριση, επειδή συνειδητοποίησε ότι δαπάνησε 20 εκατομμύρια Ευρώ για τα απορρίμματα και 17 εκατομμύρια Ευρώ σε δράσεις κοινωνικής στήριξης, σε μια Αθήνα που πλήττεται τραγικά από την κρίση. Από το 2005 μέχρι το 2013 διαθέσαμε 150 εκατομμύρια Ευρώ για τα σκουπίδια. Με τα χρήματα αυτά θα είχε λυθεί το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων». Σχετικά με τον ΧΥΤΑ Φυλής εξέφρασε την άποψη και των 66 Δημάρχων της Αττικής, όπως χαρακτηριστικά τόνισε «οι οποίοι Δήμαρχοι στο σύνολό τους συμφωνούν στο κλείσιμο της Φυλής, ακόμη και εάν δεν το φωνάζουν. Πρέπει όμως ο ΧΥΤΑ να κλείσει βάσει συγκεκριμένου σχεδιασμού και χρονοδιαγράμματος. Και το θέμα να μην πάει πάλι στις καλένδες». Στο ίδιο πλαίσιο σημείωσε ότι «πρέπει σύντομα από τα λόγια να περάσουμε στα έργα και να δεσμευτούμε ότι στο επόμενο συνέδριο θα ανακοινωθεί ότι η Φυλή έκλεισε και ο ΟΕΔΑ έχει εκσυγχρονιστεί».
Ο Φ. Κυρκίτσος χαρακτήρισε το συνέδριο διαφωτιστικό, ενώ περιγράφοντας τα επόμενα βήματα που πρέπει να γίνουν τόνισε ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στα μέτρα για τα οποία υπάρχει συναίνεση, «δηλαδή την πρόληψη, την ανακύκλωση, την επαναχρησιμοποίηση». Και κατόπιν να εξεταστεί η ευρωπαϊκή και διεθνής εμπειρία και τα χρήσιμα εργαλεία που είναι διαθέσιμα. Στο πλαίσιο αυτό πρότεινε τη δημιουργία μιας τεχνικής και κοινωνικής επιτροπής υπό την αιγίδα της Περιφέρειας και του Υπουργείου, η οποία θα συγκεντρώσει όλες τις προτάσεις και να τις αξιολογήσει. Παράλληλα υπογράμμισε την ανάγκη αλλαγής του νομοθετικού πλαισίου ενώ έκλεισε τονίζοντας ότι χρειάζονται οι Μονάδες Επεξεργασίας και η χωροθέτησή τους. «Εμείς πιστεύουμε ότι για παράδειγμα χρειάζεται μια μονάδα για 160.000 τόννους αν δουλεύει σε 2,5 βάρδιες εάν βέβαια εκσυγχρονίσουμε το ΕΜΑΚ. Μπορεί ο αριθμός να είναι διαφορετικός», παρατήρησε χαρακτηριστικά.
Ο Γ. Ηλιόπουλος έδωσε μεγάλη έμφαση στη σημασία της συμμετοχής των πολιτών, ενώ τόνισε πως είναι απαραίτητο να ενισχυθεί ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ βαθμού. Εδωσε επίσης τη διάσταση των δημιουργούμενων θέσεων εργασίας στην εναλλακτική διαχείριση. Η αποκέντρωση υπό τη μορφή της ανάθεσης αρμοδιοτήτων και όχι του κατακερματισμού σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των απορριμμάτων είναι εξαιρετικά σημαντική. Και συνέχισε την ομιλία του λέγοντας: «έχουν γίνει προσπάθειες μέχρι στιγμής με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, ωστόσο επιβάλλεται η κωδικοποίηση των νόμων αυτών. Παράλληλα, τα πανεπιστήμια τα οποία διαθέτουν τεχνογνωσία, πρέπει να χρηματοδοτηθούν ώστε να βοηθήσουν στο εγχείρημα και φυσικά η διαφάνεια πρέπει να μεγιστοποιηθεί».
Τέλος, ο Χρ. Δρακόπουλος τόνισε τη θέση της ΠΑΣΕΠΠΕ ότι τα τεράστια εργοστάσια σύμμεικτων απορριμμάτων δεν έπρεπε να έχουν κατασκευαστεί. Στη συνέχεια, έδωσε έμφαση στη σημασία των «πράσινων σημείων», τα οποία πρέπει να βρίσκονται σε όλους τους Δήμους και εξήγησε χαρακτηριστικά: «Τρία πράγματα χρειάζονται για να πετύχει το εγχείρημα. Χώρος, Χρόνος και Χρήμα». «Ο χώρος ουσιαστικά δεν είναι πρόβλημα. Πουθενά στην Ελλάδα δεν προέκυψε πρόβλημα σε σχέση με τη χωροθέτηση. Ο χρόνος είναι ένα από τα σημαντικά ζητήματα. Για παράδειγμα πρέπει να ελεγχθούν οι ποσότητες απορριμμάτων που μπαίνουν στον ΧΥΤΑ. Γιατί ο ΧΥΤΑ ουσιαστικά αποτελεί το υπόβαθρο που χρειάζεται για να προχωρήσουμε. Και τέλος σε ό,τι αφορά το χρήμα, φυσικά υπάρχει το ΕΣΠΑ, όπως επίσης και τα ίδια τα υλικά που έχουν αξία, ωστόσο πρέπει να εξεταστεί και το θέμα της σύμπραξης των ιδιωτών με το δημόσιο».
Β. Εκτός όμως των ομιλητών του “στρογγυλού τραπεζιού” και πριν την ανακοίνωση των Συμπερασμάτων, ακολούθησαν και ολιγόλεπτες ομιλίες από 20 και πλέον Συνέδρους από τους οποίους ακούστηκαν σοβαρότατες απόψεις που δεν πρέπει να αγνοηθούν. Ο Paraktios τις κατέγραψε, σας τις παρουσιάζει και σας προτείνει να το δείτε με μεγάλη προσοχή.