Alyki Anavyssou, Anavissos Attiki January 22nd 2016
Προσπαθούμε να τυποποιήσουμε ένα πρόγραμμα παρατήρησης των πτηνών στην περιοχή των Αλυκών Αναβύσσου στη Νότια Αττική που αποτελεί σημαντικό υγρότοπο κοντά στο Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών.
Αυτοί είναι κάποιοι αρχικοί κανόνες οργάνωσης που θέτουμε σήμερα για τη δεύτερη πιλοτική έρευνα:
1. Η περιοχή των αποξηραμένων πρώην αλυκών (περιφραγμένη περιοχή των Αλυκών) πρέπει να θεωρηθεί ως η περιοχή εντός της οποίας τα πτηνά θα αντιστοιχηθούν στις τρεις κάτωθι κατηγορίες: α) εντός της ζώνης του υγροτόπου· β) εκτός της ζώνης του υγροτόπου· γ) εκτός της ζώνης του φράχτη των Αλυκών. Η αποκαλούμενη «ζώνη του υγροτόπου» είναι μια περιοχή που επισημαίνεται χονδρικά στον παραπάνω χάρτη (κίτρινη διακεκομμένη γραμμή) και περιλαμβάνει περιοχές όπου κυριαρχούν τα ενδιαιτήματα ανοιχτού υγροτόπου. Οι περιοχές που βρίσκονται εκτός της ζώνης αυτής (συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του φράκτη) βρίσκονται στην ζώνη της ξηράς. Αν περπατήσουμε την περίμετρο με αργό και σταθερό βήμα θα μπορέσουμε να καταγράψουμε όλα τα είδη που εντοπίζονται με θετικότητα στις αντίστοιχες «ζώνες των οικοτόπων τους». Εάν ένα είδος μετακινηθεί και προχωρήσει σε άλλη ζώνη οικοτόπου ή υπερίπταται, καταγράφεται εντός της ζώνης στην οποία εντοπίστηκε για πρώτη φορά.
2. Η περιοχή πρέπει να διανύεται κάθε φορά με τον ίδιο ρυθμό και ακολουθώντας ακριβώς την ίδια διαδρομή κάθε φορά (που σημειώνεται με κόκκινη διακεκομμένη γραμμή). Δύο παρατηρητές πτηνών, εγώ και η Ήρα Θεοφίλου, γνωρίζουμε την ακριβή διαδρομή (που αποτυπώνεται σε γενικές γραμμές ανωτέρω) και μπορούμε να την υποδείξουμε σε όσους επιθυμούν να συμμετάσχουν.
4. Η ολοκλήρωση της έρευνας απαιτεί μία ώρα (με αργό ρυθμό και με 4-5 στάσεις). Δεν χρησιμοποιείται σήμανση του πεδίου μελέτης. Ζωτική σημασία έχουν τα καλής ποιότητας κυάλια. Οι παρατηρητές πτηνών δεν θα πρέπει να επιδιώξουν να φωτογραφίσουν τα πτηνά κατά τη διάρκεια της διαδρομής.
5. Στόχος μας είναι να πραγματοποιούμε δύο διαδρομές παρατήρησης τουλάχιστον δύο φορές κάθε μήνα για τους επόμενους 12 μήνες.
6. Η γενική κατανομή της περιοχής του υγροτόπου πρέπει να χαρτογραφείται κάθε φορά (όπως στον παραπάνω χάρτη). Θα υπάρξει χονδρική εκτίμηση (δηλαδή το ποσοστό της περιοχής των υγροτόπων της περιοχής των Αλυκών που βρίσκεται κάτω από το νερό – και που σήμερα μετρήθηκε περίπου στο 10%).
7. Πρέπει να καταγράφεται κάθε διαταραχή ή ανθρώπινη παρέμβαση. (δηλαδή σήμερα δεν υπήρχε κανένας που να μαζεύει χόρτα, δεν υπήρχαν αυτοκίνητα, δεν υπήρχαν σκυλιά).
8. Πρέπει να δίδονται ακριβείς χρόνοι έναρξης και λήξης.
9. Σε προσάρτημα, θα παρατεθεί και η καταγραφή των εκβολών του μικρού ρέματος (ρέμα Αναβύσσου) (μέγιστο 15 λεπτά.). Από τις εκβολές μια γρήγορη σάρωση θα βοηθήσει επίσης στην καταγραφή πτηνών που υπάρχουν στον όρμο της Αναβύσσου (ολιγότροφη περιοχή πτωχή σε είδη).
Σήμερα στην περιοχή των Αλυκών κατεγράφησαν 23 είδη πτηνών, ενώ 7 είδη πτηνών κατεγράφησαν στις εκβολές του ρέματος της Αναβύσσου. Πρόκειται για μια ωραία διαδρομή.
We are trying to standardize a bird survey scheme at Alyki Anavyssou in Southern Attika – an important wetland area near the Hellenic Centre for Marine Research.
These are some initial organization rules we set today on the second pilot survey:
1. The former salina pans area (fenced area of Alykes) is to be counted in a line transect whereby the birds will be tallied in three following lists: a) within the wetland zone; b) non-wetland zone; c) outside the salina fence area. The so-called “wetland zone” is a roughly outlined in the map above (yellow dotted line) and includes areas dominated by open wetland habitats. Areas outside of this (including the fence itself) are in the terrestrial zone. While walking the transect at a slow and steady pace one holds a record of all species positively identified in their respective “habitat zones”. If a species if flushed and moves on to another habitat zone or is overflying it is recorded within the zone it was first detected in.
2. The transect is to be walked the at the same pace each time and at exactly the same route each time (marked in red dotted line above). Two birders, myself and Ira Theophilou know the exact route (mapped roughly above) and we can show this to others who may want to participate.
4. The survey should take one hour to complete. (At a slow pace with 4-5 stops). No spotting scope is used. Good binoculars are crucial. Birders should not seek to photograph birds during the transect.
5. We aim to have two survey trails at least two times each month for the next 12 months.
6. The rough wetted area distribution should be mapped each time (as in the map above). A rough estimate will be made (i.e. say % of the Salina Lot’s wetland area under water – today it was about 10%).
7. Any disturbance or human interventions must be reported. (i.e. today there was one man picking herbs, no cars, no dogs).
8. Start and end times must be given exactly.
9 As an addendum to the count the small river-mouth of a tiny stream (the Anavissos Stream) will also be counted (maximum 15 min.). From the estuary a quick scan will also help record birds in the cove of Anavissos (an oligotrophic species-poor area).
Today Alyki Site had 23 birds; 7 species where recorded at the Anavissos Stream river-mouth. Its a nice walk.
Posted by Stam Zogaris at 6:07 AM