Συνεχίζονται οι παρουσιάσεις του βιβλίου του Γιώργου Ιατρού “ΜΕΣΟΓΕΙΑ το χαμένο περιβόλι της Αττικής” καθώς ο καταξιωμένος Συγγραφέας τίμησε την περιοχή μας αποδεχόμενος την πρόσκληση του ΑΡΙΣΤΟΔΙΚΟΣ να παρουσιάσει -έστω και σε περιορισμένο κοινό- το βιβλίο του που αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους σταθμούς του συγγραφικού του έργου, στον προαύλιο χώρο του Συλλόγου, χθες Παρασκευή 23/6/17.
Λόγω απρόβλεπτου γεγονότος και χωρίς υπαιτιότητα του paraktios, βιντεοσκοπήθηκαν μόνο 2 ομιλίες εισηγητών του Χάρη Καβαλιεράτου, εκπροσώπου της Βιβλιοθήκης “Αριστόδικος Ολύμπου” και του Μανώλη Τσαλικίδη, Δημοτικού Συμβούλου Σαρωνικού, που με τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο μας έδωσαν μία πρόγευση του πολύ σημαντικού βιβλίου.
Απολαύστε την προσέγγιση του πρώτου ομιλητή στην αρχή του video και την εξαιρετική ομιλία του Μανώλη Τσαλικίδη της οποίας το κείμενο παραθέτουμε καθώς μας βάζει στον πυρήνα του έργου και μας κεντρίζει το ενδιαφέρον για την ανάγνωση του βιβλίου.
Το κείμενο της ομιλίας του Μ. Τσαλικίδη
1) ΕΙΣΑΓΩΓΗ.
Θέλω πρώτα απ’ όλα, να ευχαριστήσω τον Γιώργο Ιατρού, για την πρόσκληση του να συμμετάσχω στην παρουσίαση του βιβλίου του.
Όπως επίσης θέλω να ευχαριστήσω του φίλους του Αριστόδικου που μου έδωσαν την ευκαιρία να βρίσκομαι απόψε εδώ στο φιλόξενο χώρο τους.
Γνωρίζω τον Γιώργο Ιατρού πολλά χρόνια, μαθηματικός στο επάγγελμα, αλλά και συγγραφέας και κινηματογραφιστής, και μέλος Συλλόγων, στην ουσία ένας ενεργός πολίτης, που εργάζεται, που παθιάζεται, που δημιουργεί, που αγαπάει τους ανθρώπους και τον τόπο του.
Και αυτή ακριβώς η αγάπη για τον τόπο του, είναι που τα κινεί όλα:
-τη διοργάνωση τόσο πολλών άρτιων εκδηλώσεων,
-την συμμετοχή του σε πολύ ενδιαφέρουσες εκδόσεις,
-το γύρισμα του ντοκιμαντέρ για το ναυάγιο του Όρια,
-την συμμετοχή του σε κοινωνικούς αγώνες, και ιδιαίτερα στον αγώνα της Κερατέας ενάντια στο ΧΥΤΑ .
Φυσικά, αυτή η αγάπη για τον τόπο του,
Τροφοδοτεί και τη συγγραφή των βιβλίων.
Το πρώτο βιβλίο του Γιώργου Ιατρού, το ΣΟΥΝΙΟ – ΛΑΥΡΙΟ – ΚΕΡΑΤΕΑ, η Τεθλασμένη της μνήμης,
εκδόθηκε το 2003.
Ακολούθησαν:
το 2006: ΤΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΛΑΤΩ ΤΗΣ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ,
το 2010: Η ΝΗΣΟΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΚΛΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΕΡΑΤΕΑΣ,
το 2010: ΤΟ ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΚΟ ΔΕΝΔΡΟ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΠΡΙΦΤΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΕΡΑΤΕΑ, (μαζί με την Αναστασία Πρίφτη).
Ο Γιώργος ιατρού έχει επίσης επιμεληθεί αρκετές (5) εκδόσεις μεταξύ των οποίων:
-το 2007: Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΟΜΒΡΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΚΕΡΑΤΕΑΣ, έκδοση που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην νικηφόρα έκβαση του αγώνα της Πόλης.
-το 2014: Η ΚΑΡΑΒΑΝΑ ΣΤΟ ΒΥΘΟ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΤΟΥ Πάολο Τσιάμπι, ένα μονόλογο για τα θύματα του ΟΡΙΑ.
Έτσι φτάνουμε στο 2015, όταν εκδίδεται από τις εκδόσεις ΑΩ, το βιβλίο που παρουσιάζεται απόψε.
Ο τίτλος, «ΜΕΣΟΓΕΙΑ: ΤΟ ΧΑΜΕΝΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ», Το δεύτερο ανθολόγιο του συγγραφέα.
«Ένα οδοιπορικό στη γη των Μεσογείων…, με τις μαρτυρίες των περιηγητών…,
τη φωνή της λογοτεχνίας, τις αναφορές της δημοσιογραφίας.
Μια “τοιχογραφία” μνήμης, από το παρελθόν μέχρι τις μέρες μας».
2) ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΜΕΣΟΓΕΙΑ;
Από την αρχή ήδη του βιβλίου, ο συγγραφέας δείχνει τι εννοεί, και τι δεν εννοεί όταν μιλάει για τα Μεσόγεια.
Στην αρχή παραθέτει, ένα αυστηρό γεωγραφικό ορισμό.
Αμέσως όμως μετά, και παρά τον ορισμό που μόλις έχει δώσει, αρχίζει να αναρωτιέται, με μια ένταση και ένα περιεχόμενο που εξελίσσεται…
Στην αρχή: Τι είναι τα Μεσόγεια; Και μόνος του απαντάει.
Στην συνέχεια: Τι είναι άραγε τα Μεσόγεια; Δίχως να περιμένει απάντηση.
Και τέλος: Τι είναι λοιπόν τα Μεσόγεια; Εδώ δείχνει, σε κάτι να έχει καταλήξει…
Είναι φανερό, πως για κάποιο λόγο, δε του αρκεί ο γεωγραφικός προσδιορισμός που διαθέτει,
και αρχίζει μια προσπάθεια, όχι για να ορισθεί ασφαλέστερα ο τόπος που τον ενδιαφέρει,
αλλά περισσότερο, για να απαλλαγεί από την ασφάλεια του ορισμού.
Ξεκινάει έτσι μια αναφορά και ένα ταξίδι σε μνήμες, σε εικόνες, σε περιστατικά, σε βιώματα,
σε ιστορικά γεγονότα.
Ακολουθεί τους στίχους τους Μπόρχες, που και εκείνος αναρωτιέται για τον τόπο του:
«τι είναι το Μπουένος Άιρες;
Είναι ο τεράστιος λαβύρινθος,
είναι ο παραδίπλα δρόμος,
είναι τα βάθη, τα κρυφά της κάθε γειτονιάς,
είναι αυτό που χάθηκε κι εκείνο που θα έρθει..,
εκείνο που δε ξέρουμε, και εκείνο που αγαπούμε…»
Εκείνο που αγαπούμε…
Εδώ νομίζω ότι ο συγγραφέας κάπου φτάνει,… και σταματάει.
Σταματάει να αναρωτιέται, ξεμπερδεύει με τους ορισμούς, πιάνει το νήμα από εκεί που το είχε αφήσει 12 χρόνια πριν, (με την έκδοση του α’ του βιβλίου), και ξεκινά εκ νέου να συλλέγει πληροφορίες, εικόνες, κείμενα…, στην ουσία, συνεχίζει να προεκτείνει τη δική του τεθλασμένη της μνήμης…
3) ΟΙ ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΤΟΥ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΥ.
Το ανθολόγιο δομείται, μέσα από 6 βασικούς άξονες:
- Την αρχαία εποχή στους Δήμους της Νότιας Αττικής, μέσα από κείμενα σύγχρονων λογοτεχνών και αρχαιολόγων.
- Τις εντυπώσεις των περιηγητών του 18ου και 19ου αιώνα.
- Τα γεγονότα διαφόρων ιστορικών περιόδων, που σημάδεψαν την τοπική κοινωνία, με έμφαση στην Κατοχή και στην Αντίσταση.
- Τη λογοτεχνική προσέγγιση της λαογραφίας του τόπου, με τα έθιμα, τα πανηγύρια, τους γάμους κ.α..
- Την αναφορά σε σημαντικούς ανθρώπους που κατάγονται ή σχετίζονται με τα Μεσόγεια.,
- Και τέλος, τα τοπόσημα, η περιγραφή, η υμνογραφία της φύσης αλλά και οι προσπάθειες προστασίας του περιβάλλοντος.
4) 11 ΕΝΟΤΗΤΕΣ, 11 ΠΕΡΙΟΧΕΣ, ΕΝΑΣ ΤΟΠΟΣ.
Ο συγγραφέας επιλέγει να χωρίσει το βιβλίο σε 11 ενότητες, που αντιστοιχούν στις 11 διαφορετικές περιοχές, για τις οποίες έχουν ανθολογηθεί τα κείμενα.
Οι περιοχές είναι: 1) Η Παλλήνη, 2) Τα Σπάτα, 3) Η Παιανία, 4) Το Κορωπί, 5) Το Μαρκόπουλο, 6) Η Βραυρώνα, 7) Το Πόρτο Ράφτη, 8) Ο Κουβαράς, 9) Τα Καλύβια, 10) Η Ανάβυσσος – η Π. Φώκαια – η Σαρωνίδα και 11) Η Κερατέα.
Τα Μεσόγεια του Γιώργου Ιατρού, για χάρη των ανθρώπων και των σχέσεων, συνδέονται με την παραλία και αποκτούν την ισορροπία τους.
5) ΟΙ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΑΝΟΙΓΟΥΝ ΜΕ ΠΟΙΗΜΑΤΑ.
Κάθε ενότητα, για κάθε περιοχή, ανοίγει με ένα ποίημα.
Ένα ποίημα, που δεν στοχεύει τον συγκεκριμένο τόπο, αλλά τον κάθε τόπο…
-«Να νοσταλγείς τον τόπο σου ζώντας τον τόπο σου, τίποτα δεν είναι πιο πικρό», γράφει ο Γιώργος Σεφέρης.
-«Μια πόλη γίνεται ένας κόσμος, όταν αγαπάει κανείς, κάποιο από τους κατοίκους της»,
γράφει ο Λώρενς Ντάρρελ.
6) 175 ΚΕΙΜΕΝΑ
Στο ανθολόγιο εμπεριέχονται συνολικά 175 κείμενα, που μεταξύ άλλων, φέρουν τις υπογραφές των: Ζακ Λακαριέρ, Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, Οδυσσέα Ελύτη, Κωστή Παλαμά, Ηλία Βενέζη, Γιώργου Σουρή, Ιωάννας Καρυστιάνη, Ευάγγελου και Όλγας Κακαβογιάννη, Βασίλη Βασιλικού, Νίκου Καζαντζάκη, Γιώργου Χατζησωτηρίου, Μάνου Ελευθερίου, Δημήτρη Μυταρά, Γιάννη Ρίτσου, Μανώλη Γλέζου, και άλλων συγγραφέων.
7) ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ.
Από τις πρώτες γραμμές του βιβλίου, είναι φανερό ότι ο Γιώργος Ιατρού, έχει μια ιδιαίτερη σχέση με τις Εικόνες. Ακριβέστερα, συνομιλεί με τις Εικόνες.
Και αυτή ακριβώς η σχέση, καθορίζει την δομή και την οργάνωση του ανθολογίου.
Θυμηθείτε.
Με Εικόνες απαντά στο δικό του ερώτημα:
Τι είναι τα Μεσόγεια…;
-είναι η παραμονή πρωτοχρονιάς…!,
-τα καλοκαιρινά μας πανηγύρια στην Πλάκα…!,
-οι ταινίες στο κινηματογράφο Άρτεμις στο Μαρκόπουλο…!,
-τα Σπάτα που λαμπυρίζουν στο κάμπο….!.
Με Εικόνες συνεχίζει να αναρωτιέται:
Τι είναι άραγε τα Μεσόγεια…;
-είναι οι εικόνες που διαδέχονται με ταχύτητα η μία την άλλη …;
-είναι τα μικρά πλάνα σ’ ένα απρόβλεπτο ντοκιμαντέρ…;
-είναι, όχι μόνο οι εικόνες που έζησες, βίωσες αλλά και αυτές που άκουσες…;
Εικόνες που άκουσες… !!
Είναι φανερό, για τον συγγραφέα, όλα ξεκινάνε και καταλήγουν σε εικόνες…, και μνήμες…
«Επιδίωξη μου ήταν (γράφει),ο αναγνώστης σε μια διαδρομή μέσα στον χρόνο, να ανακαλύψει πλήθος εικόνων του τόπου μας, που αναζήτησα σε σπάνια δυσεύρετα κείμενα…».
Τι άλλο λοιπόν του μένει να κάνει;
Παίρνει τις εικόνες, τις φωτογραφίες του Γιώργου Βασιλακόπουλου και κατά το δοκούν, δηλαδή αυθαίρετα, τις τοποθετεί, δηλαδή τις «σπέρνει», μέσα στις ενότητες, στα κείμενα, στους τόπους.
Εικόνες γνωστές και όψεις τυχαίες.
Εικόνες οικείες και προβεβλημένες
και εικόνες άγνωστες, φευγαλέες.
Η κεντρική πλατεία με το σιντριβάνι, ένα ερημικό ξωκλήσι, ο παλιός σιδηροδρομικός σταθμός,
ένα ερειπωμένο σπίτι, δυο άλογα που τρώνε, το χωράφι που θερίζεται, το αρχαίο θέατρο,
τα άδεια τραπέζια στο παραλιακό μαγαζί, το φροντισμένο αμπέλι, η αττική οδός, οι κυρίες που κάνουν μπάνιο, τα αρχαία μνημεία, η σημαία στην ασπρισμένη μάντρα…
Το αξιοθέατο και το αναξιοθέατο, όπως το αποτυπώνει ο φακός του Γιώργου Βασιλακόπουλου,
και όπως το χρησιμοποιεί, η καλύτερα, το αξιοποιεί ο Ιατρού, για να το συνταιριάξει με την πρόθεση, την πνευματική ερμηνεία και τις βασικές επιλογές αυτού του βιβλίου.
Όπως σκορπά ο γεωργός τους σπόρους στο οργωμένο χωράφι, έτσι σπέρνει ο Ιατρού τις Εικόνες στο ανθολόγιό του…, και «Το περιβόλι της Αττικής», δεν είναι πια χαμένο…, εικονογραφείται,
αναδύεται, ανασυγκροτείται…!!!
8) ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Σε κάθε ενότητα για κάθε περιοχή, υπάρχουν από 12 έως και 24 κείμενα, και κάθε κείμενο παρατίθεται μαζί με όλες τις δυνατές βιβλιογραφικές αναφορές και πληροφορίες.
Το όνομα του συγγραφέα, τον τίτλο του βιβλίου, ή του άρθρου, ή του συλλογικού έργου, ή του περιοδικού στα οποία έχει ανατρέξει, τον εκδότη, τον μεταφραστή, τις ακριβείς σελίδες του αποσπάσματος που παρατίθεται, αλλά και τις βιβλιογραφικές σημειώσεις που το συνοδεύουν.
Σε όλα σχεδόν τα κείμενα, υπάρχουν πληροφορίες για τον συγγραφέα του κειμένου,
και όπου ο ανθολόγος κρίνει αναγκαίο (και είναι πολλές αυτές οι περιπτώσεις), υπάρχουν «Σχόλια του Ανθολόγου», που προσφέρουν στον αναγνώστη χρήσιμες πληροφορίες, για το συγγραφέα, για τους «ήρωες» και το περιεχόμενο του κειμένου.
9) ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ
Το βιβλίο φθάνει στο τέλος του, το ανθολόγιο κλείνει χωρίς ερωτήσεις, αλλά με σχεδόν βεβαιότητες! Τα Μεσόγεια είναι.
Τι είναι;
Ο ανθολόγος, δίνει και εδώ το λόγο στους συγγραφείς.
Ο Κώστας Βάρναλης, ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, ο Άρης Φακίνος, προσφέρουν τα τελευταία κείμενα,
και ο Τζων Κήτς με την «Ωδή Σε Μια ελληνική Υδρία,
βάζει μια (προσωρινή) τελεία, στην προσπάθεια του συγγραφέα να συλλέξει εικόνες και κείμενα για τον γενέθλιο τόπο.
ή καλύτερα, βάζει μια (προσωρινή) τελεία, στην προσπάθεια του συγγραφέα, να έρθει πιο κοντά σε ένα τόπο που, από τη μια τον αναζητεί και από την άλλη τον αφήνει συνειδητά αγεωγράφητο.
ή ακριβέστερα, βάζει μια (προσωρινή) τελεία, στην προσπάθεια του συγγραφέα, να βρεί τις ρίζες, που θα γειώσουν την ύπαρξή του.
-Μανώλης Τσαλικίδης-
Από που μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο του Γιώργου Ιατρού
[wonderplugin_carousel id=”24″]
[wonderplugin_carousel id=”25″]