Με σκοπό την πλήρη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των συμπολιτών μας στο Δήμο Σαρωνικού, ξεκινάμε ένα μεγάλο κύκλο ενημερωτικών δημοσιεύσεων που κάθε μία θα είναι αυτοτελής Ενότητα χωρίς καθορισμένη σειρά
Μέσα απ’ αυτή την παρουσίαση-έρευνα, θα προσπαθήσουμε να θίξουμε όλα τα σοβαρά ζητήματα που αφορούν στην διαχείριση των ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (ΑΣΑ), παρουσιάζοντας σχετική αρθρογραφία, συνεντεύξεις με εμπλεκόμενους φορείς, την κατάσταση όπως καταγράφεται στον δικό μας Δήμο και άλλους, την Ανακύκλωση, την Κομποστοποίηση, τα Πράσινα Σημεία και άλλα πολλά.
Η διαχείριση γενικότερα των αποβλήτων στην Αττική διέπεται από το ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ (ΠΕΣ∆Α) που αναθεωρήθηκε και κυρώθηκε με το ΦΕΚ 4175 Β’/23,12,16 και ακολουθεί τις αρχές και τις κατευθύνσεις του Εθνικού Σχεδίου ∆ιαχείρισης Απορριµµάτων (ΕΣ∆Α) βάσει των αρχών και στόχων της Οδηγίας Πλαίσιο για τα απόβλητα 2008/98/ΕΚ, όπως αυτές ενσωµατώθηκαν στο εθνικό δίκαιο µε το Νόµο Πλαίσιο 4042/2012 (Α΄ 24).
Το ΠΕΣ∆Α Αττικής υιοθετεί στο σύνολο της, την εθνική πολιτική για τα απόβλητα και τους άξονες αυτής, όπως εµπεριέχονται στο ΕΣ∆Α, το οποίο ειδικότερα για τα Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ) είναι προσανατολισµένο στους εξής στόχους – ορόσηµα για το 2020:
- η κατά κεφαλή παραγωγή αποβλήτων να έχει µειωθεί σηµαντικά
- η προετοιµασία προς επαναχρησιµοποίηση και η ανακύκλωση µε χωριστή συλλογή ανακυκλώσιµων – βιοαποβλήτων να εφαρµόζεται στο 50% του συνόλου των ΑΣΑ
- η ανάκτηση ενέργειας να αποτελεί συµπληρωµατική µορφή διαχείρισης, όταν έχουν εξαντληθεί τα περιθώρια κάθε άλλου είδους ανάκτησης και
- η υγειονοµική ταφή να αποτελεί την τελευταία επιλογή και να έχει περιοριστεί σε λιγότερο από το 30% του συνόλου των ΑΣΑ
Οι στρατηγικές για την εφαρµογή της νέας εθνικής πολιτικής διαχείρισης των αποβλήτων στην περιφέρεια Αττικής είναι οι εξής:
1. Κατάρτιση ολοκληρωµένου πλαισίου σχεδιασµών διαχείρισης αποβλήτων
2. ∆ιασφάλιση της υψηλής προστασίας του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας
3. Εφαρµογή της ∆ιαλογής στη Πηγή (∆σΠ) ως του πλέον δόκιµου τρόπου συλλογής µε σκοπό την επίτευξη υψηλής ποιότητας ανακύκλωσης, µε τη λήψη των ακόλουθων µέτρων:
- Καθιέρωση της χωριστής συλλογής αποβλήτων. Στα ρεύµατα προτεραιότητας περιλαµβάνονται τουλάχιστον τα βιοαπόβλητα καθώς και το γυαλί, το χαρτί, το µέταλλο και το πλαστικό.
- ∆ηµιουργία δικτύου Πράσινων Σηµείων και Κέντρων Ανακύκλωσης Εκπαίδευσης για την ∆σΠ
- Υιοθέτηση µέτρων ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του Ν.4042/2012 (Α’ 24) έως το 2020 σχετικά µε την προετοιµασία για επαναχρησιµοποίηση, ανακύκλωση και ανάκτηση άλλων υλικών µη επικίνδυνων αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων.
4. Εξορθολογισµός κόστους υπηρεσιών διαχείρισης αποβλήτων και προώθηση οικονοµικά και περιβαλλοντικά βιώσιµων επενδύσεων στον τοµέα των αποβλήτων, µε ανταποδοτικό όφελος προς τον πολίτη από την ανακύκλωση, σύµφωνα µε τις εκάστοτε εθνικές στρατηγικές.
5. Εξειδίκευση των ως άνω στρατηγικών ανά ρεύµα αποβλήτων
6. Έρευνα, καινοτοµία, αξιολόγηση και εφαρµογή σύγχρονων µεθόδων διαχείρισης αποβλήτων
ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ – ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
Τα διάφορα είδη αποβλήτων οµαδοποιούνται σε τέσσερες βασικές κατηγορίες κατά προέλευση και συναφή σύσταση, οι οποίες περιγράφονται ως ακολούθως:
Ι. Απόβλητα Αστικού Τύπου
Στα απόβλητα αστικού τύπου περιλαµβάνονται τα αστικά στερεά απόβλητα (ΑΣΑ) και οι ιλύες αστικού τύπου.
Τα ΑΣΑ περιλαµβάνουν:
(α) τα απόβλητα των νοικοκυριών,
(β) τα απόβλητα που παράγονται από τις εµπορικές επιχειρήσεις, τους κοινωφελείς οργανισµούς (π.χ. λιµάνια, αεροδρόµια, σιδηροδροµικοί σταθµοί), τις βιοµηχανίες, τις υγειονοµικές µονάδες και τις µονάδες των ενόπλων δυνάµεων.
Στο ρεύµα των ΑΣΑ εµπεριέχονται:
• τα απόβλητα συσκευασιών,
• τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισµού (ΑΗΗΕ) οικιακής προέλευσης, καθώς και οι µικρές ποσότητες επικίνδυνων αποβλήτων (ΜΠΕΑ) στις οποίες συµπεριλαµβάνονται µεταξύ άλλων τα απόβλητα φορητών ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών (ΗΣ&Σ), οι λαµπτήρες φθορισµού, τα αποσυρόµενα φάρµακα, τα µελανοδοχεία και διάφορα απορρυπαντικά προϊόντα (µαζί µε τη συσκευασία τους) που χρησιµοποιούνται για τον καθαρισµό, την απολύµανση και τη συντήρηση των νοικοκυριών.
Οι ιλύες αστικού τύπου περιλαµβάνουν τις ιλύες που παράγονται από τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών
αποβλήτων:
(α) αστικής προέλευσης,
(β) τουριστικών µονάδων,
(γ) των βιοµηχανιών του κλάδου τροφίµων και ποτών, όπως ορίζονται στο Παράρτηµα ΙΙΙ της ΚΥΑ 5673/400/1997 (Β’
192), καθώς και
(δ) κοινωφελών οργανισµών και άλλων πηγών.
ΙΙ. Βιοµηχανικά απόβλητα και απόβλητα λοιπών δραστηριοτήτων
Περιλαµβάνονται όλα τα απόβλητα βιοµηχανικής και συναφούς µε αυτήν προέλευσης, τα οποία προκύπτουν κυρίως από τους τοµείς της µεταποίησης και της παραγωγής ενέργειας, καθώς και τα απόβλητα λοιπών δραστηριοτήτων,συγκεκριµένα τα απόβλητα των υγειονοµικών µονάδων και τα απόβλητα από τις εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας, εξυπηρέτησης κοινού κ.λπ.
Στην κατηγορία αυτή συµπεριλαµβάνονται τα ρεύµατα εναλλακτικής διαχείρισης:
• απόβλητα έλαια (ΑΕ)
• απόβλητα συσσωρευτών οχηµάτων και βιοµηχανίας (ΑΣΟΒ)
• οχήµατα τέλους κύκλου ζωής (ΟΤΚΖ)
• µεταχειρισµένα ελαστικά οχηµάτων (ΜΕΟ)
• απόβλητα ηλεκτρικού ηλεκτρονικού εξοπλισµού (ΑΗΗΕ) βιοµηχανικής προέλευσης
Από την κατηγορία εξαιρούνται τα απόβλητα αστικού τύπου και τα απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και
κατεδαφίσεων που προκύπτουν από τις βιοµηχανικές και λοιπές δραστηριότητες στα πλαίσια της λειτουργίας τους.
ΙΙΙ. Απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων
Η κατηγορία των αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) περιλαµβάνει το σύνολο των
αποβλήτων που κατατάσσονται στο κεφάλαιο 17 του ΕΚΑ, και συγκεκριµένα:
• απόβλητα από την οικοδοµική δραστηριότητα (ανεγέρσεις, κατεδαφίσεις, ανακαινίσεις, επισκευές κ.λπ.),
• απόβλητα από τεχνικά έργα (συµπεριλαµβανοµένων των έργων κατασκευής, συντήρησης, ανακαίνισης ή
αποξήλωσης οδικών αρτηριών, κ.λπ),
• απόβλητα που προκύπτουν από φυσικές καταστροφές (σεισµοί, πληµµύρες),
• ρυπασµένα από επικίνδυνες ουσίες ΑΕΚΚ που προκύπτουν από βιοµηχανικές περιοχές,
• βυθοκορήµατα (υποθαλάσσιες εκσκαφές),
• κατασκευαστικά στοιχεία και µονωτικά υλικά που περιέχουν αµίαντο.
ΙV. Γεωργοκτηνοτροφικά απόβλητα
• Στην κατηγορία περιλαµβάνονται:
• απόβλητα κτηνοτροφικής εκµετάλλευσης,
• υπολείµµατα καλλιεργειών,
• αποσυρόµενα φρούτα και λαχανικά,
• πλαστικά κάλυψης θερµοκηπίων,
• απόβλητα συσκευασιών λιπασµάτων, αγροχηµικών και φαρµακευτικών ουσιών, καθώς και αποσυρόµενα υλικά άρδευσης και τµήµατα γεωργικών µηχανηµάτων.
Υπενθυμίζουμε ότι στη συνέχεια θα ασχοληθούμε με τα ΑΣΤΙΚΑ ΣΤΕΡΕΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ (ΑΣΑ).
ΧΥΤΑ ΦΥΛΗΣ
Η διαχείριση και τελική διάθεση των απορριμμάτων της μητροπολιτικής Περιφέρειας Αττικής γίνεται στον εγκεκριμένο από την εθνική νομοθεσία Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων Φυλής, στη θέση «Σκαλιστήρι», έκτασης 1.000 περίπου στρεμμάτων, που βρίσκεται μεταξύ των ορέων Πάρνηθα και Αιγάλεω.
Ο ΧΥΤΑ Φυλής γειτνιάζει με τους μη λειτουργούντες πια ΧΥΤΑ Ι και ΙΙ Άνω Λιοσίων και τον ΧΔΑ Άνω Λιοσίων.
Η κατασκευή του ΧΥΤΑ Φυλής γίνεται με χρηματοδότηση από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους και χωρίστηκε σε δύο φάσεις : την Α’ και την Β’ φάση.
Σήμερα η υγειονομική ταφή των απορριμμάτων γίνεται στην Α’ φάση, η οποία αναπτύσσεται σε έκταση 364.000 τ.μ. και έχει ωφέλιμη χωρητικότητα 17.032.000 κ.μ. ή 13.625.000 τόνων.
Στον ΧΥΤΑ γίνονται αποδεκτά μόνο μη επικίνδυνα αστικά και προσομοιάζοντα με αυτά στερεά απόβλητα και κανένα επικίνδυνο απόβλητο όπως περιγράφεται αναλυτικά στην Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων του έργου όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
Η είσοδος των απορριμματοφόρων γίνεται μέσω της κεντρικής πύλης εισόδου της ΟΕΔΑ Φυλής.
Κατά την είσοδό τους τα οχήματα ζυγίζονται στις ειδικές γεφυροπλάστιγγες του ΧΥΤΑ και οι οδηγοί είναι υποχρεωμένοι να επιδεικνύουν τα απαραίτητα συνοδευτικά έγγραφα
Προκειμένου η διαδικασία να γίνεται απρόσκοπτα και χωρίς καθυστερήσεις, χρησιμοποιούνται συστήματα αυτόματης καταγραφής και ελέγχου διέλευσης οχημάτων (χρήση κάρτας εισόδου, αυτόματη αναγνώριση οχημάτων μέσω της αυτόματης «ανάγνωσης» της πινακίδας κυκλοφορίας κ.λπ.).
Μετά τη ζύγισή τους τα οχήματα ακολουθούν τη διαδρομή του εσωτερικού οδικού δικτύου προς το ημερήσιο μέτωπο διάθεσης των απορριμμάτων και εναποθέτουν τα απορρίμματα στο υποδεικνύομενο από τους επόπτες του ΧΥΤΑ σημείο.
Στη συνέχεια τα απορρίμματα προωθούνται, διαστρώνονται, συμπιέζονται, ώστε να ελαχιστοποιείται ο χώρος που καταλαμβάνουν. Κατόπιν χωματοκαλύπτονται ώστε να περιορίζονται οι επιπτώσεις στο περιβάλλον. Οι εργασίες γίνονται από το προσωπικό του Συνδέσμου και από ειδικά μηχανήματα, προωθητήρες και συμπιεστικά, ιδιοκτησίας ΕΔΣΝΑ
Διαχρονική εξέλιξη παραγωγής ΑΣΑ Περιφέρειας Αττικής (tn)
2010 2.516.000
2011 2.105.000
2012 1.924.000
2013 1.861.000
2014 1.898.000
2015 1.735.000
2016 1.789.000
ΠΩΣ ΚΑΘΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΕΝΑΠΟΘΕΣΗΣ ΣΤΟ ΧΥΤΑ ΦΥΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ
To κόστος εναπόθεσης στη ΦΥΛΗ, δεν είναι το ίδιο για κάθε Δήμο. Οι ετήσιες εισφορές των δήμων που συμμετέχουν στον περιφερειακό σύνδεσμο ΦΟΔΣΑ καθορίζονται με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, μετά από εισήγηση της εκτελεστικής επιτροπής, ανάλογα με τις ποσότητες των στερεών αποβλήτων που αντιστοιχούν στους δήμους αυτούς και διακινούνται κάθε έτος μέσω του συστήματος διαχείρισης. Το ποσό της αντίστοιχης εισφοράς ή του τέλους των δήμων προς τον ΕΔΣΝΑ, καλύπτεται από τα έσοδα των δήμων που προέρχονται από το ανταποδοτικό τέλος καθαριότητας και πρέπει να είναι ισοσκελίζεται με το κόστος Διαχείρισης του ΕΔΣΝΑ. Προς τούτο καθορίζεται κάθε χρόνο ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ τιμή βάσει των ποσοτήτων που μεταφέρθηκαν το προηγούμενο έτος και η οριστική τιμή προσδιορίζεται μετά το τέλος κάθε έτους ενώ ταυτόχρονα συντάσσεται και η ΕΚΘΕΣΗ ΕΤΗΣΙΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΤΟΥ ΕΔΣΝΑ.
Οι δήμοι που εξυπηρετούνται, καταβάλλουν αντισταθμιστικό όφελος υπέρ του δήμου ή των δήμων όπου χωροθετούνται εγκαταστάσεις αποθήκευσης
αστικών στερεών αποβλήτων. Το αντισταθμιστικό όφελος δεν συμπεριλαμβάνεται στο ετήσιο κόστος διαχείρισης και λειτουργίας, αλλά επιβάλλεται αυτοτελώς και επιβαρύνει τους εξυπηρετούμενους Δήμους.
ΟΙ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΤΟΥΣ 2015 ΚΑΙ 2016 ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ ΣΑΡΩΝΙΚΟΥ και ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ
ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ 2016: 1.789.331 tn
ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ 2015: 1.735.383 tn
Ο Δήμος Σαρωνικού αποτελεί το 8,8% και 11,3% του συνόλου των ΑΣΑ της Αττικής για τα έτη 2015 και 2016 αντίστοιχα.
Επίσης, όπως φαίνεται από τους ανωτέρω επίσημους πίνακες του ΕΔΣΝΑ, στο Δήμο Σαρωνικού το 2016, παρατηρείται αύξηση των μεταφερθέντων στη ΦΥΛΗ απορριμμάτων σε σχέση με το 2015 και αυτό έχει να κάνει ως ένα βαθμό, προφανώς με την διακοπή λειτουργίας των δύο ΧΑΔΑ (Καλυβίων και Π. Φώκαιας) λόγω ανάπλασης.
Σε ότι αφορά όμως το Σύνολο της Περιφέρειας, βλέπουμε ότι και εκεί υπάρχει ΑΥΞΗΣΗ των μεταφερθέντων στη ΦΥΛΗ, από 1,735,383 tn σε 1,789,331 tn, στα έτη 2015 και 2016 αντίστοιχα.
Όλα αυτά φυσικά έχουν να κάνουν και με τον βαθμό ανακύκλωσης, κάτι με το οποίο θα ασχοληθούμε σε επόμενες αναρτήσεις.
Α.Ξ – ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ…
πηγή πληροφοριών ΕΔΣΝΑ