Τις σοβαρές ενστάσεις της οικολογικής κοινότητας εγείρει το σχέδιο της δημοτικής αρχής Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης να εγκαταστήσει ολοκληρωμένη μονάδα διαχείρισης αποβλήτων στη Βάρη, αν αυτή προορίζεται για παραγωγή ενέργειας μέσω καύσης.
Στις 17 Ιανουαρίου 2018 στο δημαρχείο της Βούλας ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Πάνος Καμμένος, και ο δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, έδωσαν τα χέρια υπογράφοντας ένα “Σύμφωνο Συνεργασίας”.
Αυτό προβλέπει την εύρεση κατάλληλου χώρου και την παραχώρηση στον Δήμο έκτασης εντός της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων για τη χωροθέτηση και λειτουργία “περιβαλλοντικών εφαρμογών και λοιπών εγκαταστάσεων”.
Η ορολογία του Συμφώνου είναι αρκετά ασαφής και δεν περιέχει καν τους όρους “απορρίμματα” ή “απόβλητα”. Στην πράξη περιγράφει μια μεθοδολογία συνεργασίας, χωρίς να μπαίνει στις λεπτομέρειες των τεχνολογικών εφαρμογών που θα υιοθετηθούν ή τη συγκεκριμένη χρήση των εγκαταστάσεων.
Στην ανακοίνωση ωστόσο του Δήμου που ακολούθησε την υπογραφή του Συμφώνου γίνεται σαφής αναφορά σε “μικρή σύγχρονη μονάδα ολικής επεξεργασίας απορριμμάτων που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες του Δήμου και τις αντίστοιχες ανάγκες του στρατού”.
Την ίδια θέση έχει αναπτύξει εκτενώς ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος και σε προφορικές του τοποθετήσεις εντός του Δημοτικού Συμβουλίου.
Σύμφωνα με τη δημοτική αρχή, εξετάζονται 6 τεχνολογικές λύσεις επεξεργασίας απορριμμάτων, που σήμερα εφαρμόζονται σε ευρωπαϊκές χώρες. Ο καθηγητής του ΕΜΠ Σωτήριος Καρέλλας έχει αναλάβει την Τεχνική Μελέτη που θα προσδιορίσει την προτιμητέα και θα την παραδώσει στις αρχές του καλοκαιριού, σύμφωνα με την ανακοίνωση.
Προκρίνεται η καύση
Παρόλο που η μελέτη βρίσκεται ακόμη στο στάδιο της εκπόνησης και άρα είναι υπό διερεύνηση ο τύπος μονάδας και τεχνολογίας που θα προκριθεί, η δημοτική αρχή ξεκαθαρίζει ότι θα κατασκευαστεί μονάδα καύσης για την παραγωγή ενέργειας.
Στην ανακοίνωσή της τονίζεται σχετικά:
“Η κατεύθυνση που αναζητείται και εξετάζεται είναι η επεξεργασία των απορριμμάτων με μεθόδους αυτόματου διαχωρισμού, ανακύκλωση των υλικών και παραγωγή ενέργειας και βιοκαυσίμων από τα υπολείμματα”.
Άλλωστε, σε κείμενο παρουσίασης του σχεδίου το οποίο υπογράφουν ο διευθυντής της Υπηρεσίας Καθαριότητας του Δήμου, Μιλτιάδης Καβράκος, και ο μελετητής του Δήμου, Σωτήριος Καρέλλας, ξεκαθαρίζεται ως χαρακτηριστικό της “πρότυπης πολιτικής στρατιωτικής εγκατάστασης” που δρομολογείται η “παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από 6MW ως 20MW”. Στην ίδια παρουσίαση αναφέρεται χαρακτηριστικά:
“Η συνεργασία του Υπουργείου Άμυνας με τον Δήμο Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης θα αποτελέσει εθνικό παράδειγμα προς μίμηση, γιατί με την παραχώρηση χρήσης μερικών στεμμάτων από το Υπουργείο στον Δήμο και τη χρηματοδότηση όλου του έργου μόνο από τον Δήμο θα τεθούν οι βάσεις δημιουργίας καινοτόμων, περιβαλλοντικά φιλικών εγκαταστάσεων ενεργειακής αξιοποίησης και βιοανάκτησης των απορριμμάτων του Δήμου και της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων”.
Ενώ σε άλλο σημείο υπογραμμίζεται ότι “σκοπός της λειτουργίας της μονάδας είναι η συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας”.
Ερωτήματα
Οι σαφείς αναφορές από τον Δήμο και τον μελετητή σε παραγωγή ενέργειας ισχύος από 6 ως 20 MW δημιουργούν ερωτήματα ως προς το μέγεθος της μονάδας αλλά και του όγκου των απορριμμάτων που αυτή θα διαχειρίζεται.
Για να υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης, η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής που βρίσκεται εγκατεστημένη από τον ΕΔΣΝΑ στα Λιόσια και παράγει ηλεκτρισμό από τα απορρίμματα της Αττικής που καταλήγουν στο ΧΥΤΑ της Φυλής έχει συνολική ισχύ 23,5 MW και το έργο κατασκευής του σταθμού αυτού σύμφωνα με τον Σύνδεσμο είναι “ένα από τα μεγαλύτερα του είδους”.
Πώς λοιπόν συμβαδίζει η υπόσχεση για παραγωγή ενέργειας τόσο μεγάλης ισχύος με την υπόσχεση η μονάδα να “εξυπηρετεί τις ανάγκες του Δήμου” ή “έως δύο ακόμα γειτονικών Δήμων”, όπως δηλώνει κατηγορηματικά η δημοτική αρχή;
Ένα από τα δύο μόνο μπορεί να ισχύει.
Η θέση της Greenpeace
Ο προβληματισμός για την ασφάλεια και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των εργοστασίων καύσης απορριμμάτων είναι πολύ μεγάλος.
Σύμφωνα με τον Νίκο Χαραλαμπίδη, διευθυντή του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, η καύση απορριμμάτων είναι η τελευταία επιλογή στην “πυραμίδα” των προτεραιοτήτων για τη διαχείριση απορριμμάτων, που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πρώτα έρχεται η αποφυγή χρήσης. Μετά η επαναχρησιμοποίηση. Κατόπιν η ανακύκλωση και τελευταία η θερμική επεξεργασία.
Κατά τον κ. Χαραλαμπίδη, όποιος επιλέγει εξαρχής την καύση απορριμμάτων, είτε δεν έκανε τις προηγούμενες υποχρεώσεις του ως προς τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων είτε δεν θέλει να προχωρήσει στο δρόμο αυτό.
Μιλώντας στον “Παλμό”, ο επικεφαλής της ελληνικής Greenpeace επισήμανε το μεγάλο κίνδυνο από τα υπολείμματα της καύσης.
“Στην Ελλάδα δεν υπάρχει χωματερή για τοξικά απόβλητα” τόνισε. Οπότε η μόνη λύση θα είναι “να τα εξάγουμε στη Γερμανία με κόστος 1.000 ευρώ ανά τόνο, κάτι που θα εκτοξεύσει σε αστρονομικά επίπεδα τα κόστη της διαχείρισης”, όπως πρόσθεσε.
Στο ερώτημα πώς θα έπρεπε οι Δήμοι να διαχειριστούν το επείγον πρόβλημα των απορριμμάτων στην Αττική, ο Νίκος Χαραλαμπίδης απαντά αναλύοντας τρία βήματα:
- Πρώτον, την καθιέρωση της οικιακής κομποστοποίησης με τους καφέ κάδους που δέχονται τα οργανικά απορρίμματα, μια κίνηση που κατά τον ίδιο μπορεί να μειώσει τον όγκο των αποβλήτων κατά 40%.
- Δεύτερον, την επέκταση των προγραμμάτων ανακύκλωσης, όπως ο μπλε κάδος.
- Και τρίτον, τη δημιουργία πράσινων σημείων, όπου οι Δήμοι θα συγκεντρώνουν ογκώδη απορρίμματα, αλλά και άλλου τύπου υλικά, όπως ρούχα, λαμπτήρες, συσκευές κ.λπ.
Επικίνδυνα υπολείμματα
Σύμφωνα με τον δημοτικό σύμβουλο Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης και επαγγελματία της ανακύκλωσης, Δημήτρη Κιούκη, τα επικίνδυνα υπολείμματα της καύσης ανέρχονται σε ποσοστό ως 10%. Αυτό είναι κάτι που επιβεβαιώνεται άλλωστε από την ίδια την εταιρεία που ο Δήμος θεωρεί ως υποψήφια να παράσχει την τεχνολογία καύσης στον Δήμο, που λέγεται BNL Clean Energy.
Τα διαφημιστικά της έντυπα αναφέρονται μεν σε “μηδενικά υπολείμματα”, όμως κάτω από αυτόν τον ελκυστικό τίτλο ακολουθεί μια αποκαλυπτική ανάλυση μιας παραγράφου για το πώς φτάνουμε στο μηδέν:
“Η μονάδα της BNL Clean Energy εξάγει τέφρα και υπολείμματα σε ένα σφραγισμένο σύστημα για πλήρη ανακύκλωση των υλικών και τω στοιχείων. Τέφρα, ρύποι και υπολείμματα που περιλαμβάνουν φώσφορο, θείο, νιτρικά και βαρέα μέταλλα ανακυκλώνονται ως πρώτες ύλες από τη βιομηχανία”.
Βέβαια, για να ανακυκλωθούν αυτά τα υπολείμματα απαιτείται η κατασκευή μιας νέας χωριστής μονάδας επεξεργασίας των επικίνδυνων αποβλήτων, που δεν υπάρχει στη χώρα!
Σύμφωνα με Έκθεση του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, την οποία υπογράφει ο περιβαλλοντολόγος Στέλιος Ψωμάς, η καύση αποβλήτων είναι ως μέθοδος “ακριβή, αναποτελεσματική και επικίνδυνη”. Στο οικείο κεφάλαιο, τα τοξικά βαρέα μέταλλα των καύσεων περιγράφονται ως η “αχίλλειος πτέρνα” της διαδικασίας.
Η έκθεση αναφέρει συγκεκριμένα (μεταξύ πολλών άλλων στις 35 σελίδες της):
“Τα μέταλλα δεν καταστρέφονται κατά τη διάρκεια της καύσης, συχνά μάλιστα απελευθερώνονται στο περιβάλλον σε μορφή πιο επικίνδυνη απ’ αυτή που είχαν στα αρχικά απόβλητα. Το χρώμιο, για παράδειγμα, βρίσκεται συνήθως στα απόβλητα στην τρισθενή μορφή του που προκαλεί δερματοπάθειες, ενώ το οξειδωμένο μέταλλο μετά την καύση (εξασθενές χρώμιο) είναι καρκινογόνο. Τουλάχιστον 19 τοξικά μέταλλα έχουν ανιχνευτεί στις αέριες εκπομπές των εργοστασίων καύσης ανά τον κόσμο”.
Η έκθεση και παραθέτει έναν λεπτομερή κατάλογο.
Η BNL clean energy υπόσχεται πάντως “μηδενικές εκπομπές”…
Πηγή: 3vita.gr