Τα νερά υποχωρούν και, μαζί με το μέγεθος της καταστροφής στις περιοχές που χτύπησε ο κυκλώνας, αποκαλύπτουν τα ίχνη της ανθρώπινης παρέμβασης που με πράξεις ή παραλείψεις μεγέθυνε τα πλήγματα του «Ιανού». Μπαζωμένα ρέματα, αντιπλημμυρικά έργα που δεν έγιναν, προειδοποιήσεις που δεν λήφθηκαν υπόψη, σαθρές υποδομές που δεν άντεξαν στην ορμή του νερού και την οργή του καιρού.
Ουδείς μπορεί να ισχυριστεί σοβαρά ότι οι τραγωδίες και οι τεράστιες ζημιές που αφήνουν πίσω τους όλο και συχνότερα τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι ευθύνη αυτής, της προηγούμενης ή προηγούμενων κυβερνήσεων. Αλλά μπορούμε σοβαρότατα να ισχυριστούμε ότι έχουν συσσωρευτεί διαχρονικές ευθύνες του πολιτικού συστήματος και μιας κοινωνίας επικίνδυνα απαθούς απέναντι στο περιβάλλον, προκειμένου να εξυπηρετηθούν μεγάλα και μικρά συμφέροντα.
Αυτό το συνονθύλευμα συμφερόντων, που ξεκινούν από τους κολοσσούς των υδρογονανθράκων και φτάνουν μέχρι τους πένητες των φτωχότερων του πλανήτη, των οποίων η αγωνία της επιβίωσής τους καθιστά πολυτέλεια την ανησυχία για το περιβάλλον, επέτρεψε για δεκαετίες στους ισχυρούς του πλανήτη είτε να αρνούνται την κλιματική αλλαγή, είτε να καθυστερούν εγκληματικά τα μέτρα ανάσχεσής της.
Ευτυχώς έχουμε ξεπεράσει αυτό το στάδιο. Εχει γίνει κοινός τόπος ότι η καταστροφική επίδραση των εκπομπών άνθρακα στο κλίμα αφήνει τη σφραγίδα της σε κάθε ξέσπασμα του κακού μας του καιρού. Είτε είναι η λάσπη που κάλυψε την Καρδίτσα, είτε οι άγριες φωτιές που σαρώνουν την Καλιφόρνια.
Η αποτροπή της κλιματικής αλλαγής και η προστασία του περιβάλλοντος αποδεικνύεται τελικά υπόθεση συλλογικής αυτοπροστασίας και ευθύνης, που διαπερνά κυβερνήσεις, κοινωνικές ομάδες, άτομα.
Ωστόσο η συλλογική ευθύνη για το μέλλον δεν πρέπει να αποκρύπτει τον βαθύτερο ταξικό χαρακτήρα της κλιματικής κρίσης. Ολοι συμβάλλουν σε αυτήν, αλλά χωρίζει πραγματικά χάος τον βαθμό επίδρασης κάθε κοινωνικού στρώματος.
Η έκθεση της Oxfam διαλύει τους μύθους ότι οι πολυάνθρωπες φτωχές χώρες και η φτωχή πλειονότητα του πλανήτη ευθύνονται κυρίως για την κλιματική αλλαγή. Ισχύει το αντίθετο. Το πλουσιότερο 10% του παγκόσμιου πληθυσμού παράγει το 52% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, έναντι μόλις 7% που αντιστοιχεί στο φτωχότερο 50% της ανθρωπότητας. Και αυτό καθιστά την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης μια γνήσια υπόθεση κοινωνικής δικαιοσύνης.