Ο ρόλος του παππού και της γιαγιάς στην Ελληνική οικογένεια” . Γράφει η Τατιάνα Τσαραμιάδου διευθύντρια του Παιδικού Πανεπιστημίου και του κέντρου «Οικογένεια»
1. Πόσο σημαντική είναι η ανατροφή ενός παιδιού από την γιαγιά ή τον παππού; Ποιος είναι ο ρόλος της γιαγιάς;
Οι περισσότεροι γονείς θεωρούν ότι ο παππούς και η γιαγιά κακομαθαίνει τα παιδιά, ότι παραβλέπουν και καλλιεργούν τις κακές συνήθειες των παιδιών και ότι η εξάρτηση από αυτούς θα τα αποξενώσει από τους γονείς τους.
Η αλήθεια όμως είναι, ότι η πολύτιμη αυτή σχέση είναι ένα ευτυχισμένο κομμάτι της ζωής όλης της οικογένειας. Η γιαγιά και ο παππούς, επειδή έχουν ζήσει ως νέοι «άλλες» εποχές, ζουν στο σήμερα χωρίς ιδιαίτερες ευθύνες και υποχρεώσεις. Μεταφέρουν στα μικρά παιδιά σοφία, γνώση και έχουν συνήθως πιο ισορροπημένη συναισθηματικά συμπεριφορά από τους γονείς τους, που ζουν και εργάζονται σε πίεση, υποχρεώσεις, άγχη και ευθύνες. Επίσης ο παππούς και η γιαγιά δίνουν στο μικρό παιδί «πολύ χαρά», πολύ περισσότερη από τους σημερινούς γονείς, που συχνά στερούνται «διάθεσης» για χαρές και διασκεδάσεις, είναι γενικά συγκρατημένοι και κάποιοι σχεδόν καταθλιπτικοί λόγω του τρόπου ζωής που κάνουν! Ο μοναδικός τομέας που χρειάζεται να προσεχθεί και να συγκρατηθεί ο παππούς και η γιαγιά στην ανατροφή του εγγονιού είναι η υπερβολή.
Προσοχή λοιπόν γιαγιάδες και παππούδες στην «υπερβολή»! Υπερβολικό τάϊσμα, υπερβολικά χατίρια, υπερβολική ανησυχία κλπ. Αν λίγο δεχθούν ο παππούς και η γιαγιά να εκπαιδευθούν, αν λίγο μας δείξουν κατανόηση, τότε μικροί, μεγάλοι και μεγαλύτεροι θα τύχουμε εξαιρετικής ευτυχίας!
2. Κινδυνεύουν τα παιδιά να αποξενωθούν από τους γονείς τους όταν περνούν τις περισσότερες ώρες με τη γιαγιά;
Οι γονείς δεν ανησυχούν μήπως τα παιδιά τους αποξενωθούν από αυτούς, αλλά ανησυχούν μήπως εκείνοι «βολευτούν» με την βοήθεια που τους παρέχει ο παππούς και η γιαγιά και αποξενωθούν από τα παιδιά τους! Αν η μητέρα και ο πατέρας έχουν αναλάβει «πλήρως» τον ρόλο τους σαν γονείς, ενώ παράλληλα ο καθένας στηρίζει και συνεχίζει και τον ρόλο του σαν σύζυγος, τότε σας διαβεβαιώνω ότι δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος ανησυχίας! Διαφορετικά η μεταξύ τους σχέση ολισθαίνει, τότε είναι καλό οι γονείς να συμβουλευτούν ένα οικογενειακό σύμβουλο ,ώστε να τους βοηθήσει στο δύσκολο γονεϊκό τους ρόλο.
3. Τι πρέπει να προσέξει μια γιαγιά στην ανατροφή αλλά και στη διαπαιδαγώγηση του χαρακτήρα ενός παιδιού;
Την γιαγιά πρέπει κατ΄αρχήν να αποδεχθούν σαν πολύτιμη παιδαγωγό, οι γονείς. Αν οι γονείς θεωρούν την γιαγιά «σαν αναγκαίο κακό» ή «σαν λύση ανάγκης», τότε πραγματικά κάνουν κακό όλοι στο παιδί. Όταν λοιπόν οι γονείς πάρουν την απόφαση (για κάθε δικό τους λόγο) να αναλάβει το παιδί η γιαγιά για ένα χρονικό διάστημα, θα πρέπει
Να συμφωνήσουν από την αρχή συγκεκριμένα πρακτικά θέματα όπως: ωράριο, τρόπος, σίτιση, παροχές κλπ
να της δείξουν ότι την εμπιστεύονται
να της δώσουν λύσεις σε πιθανά προβλήματα
να της αναγνωρίζουν την προσφορά, να το εκτιμούν
να αποδεχθούν ότι μέσα από την ανιδιοτελή αυτή προσφορά θα πρέπει να της παραχωρήσουν και κάποια «δικαιώματα», π.χ. να ζητούν την γνώμη της και για άλλα θέματα χωρίς να θυμώνουν..
να μην την κρίνουν αλλά να την κατανοούν
όταν βγάζουν αρνητικά συμπεράσματα , να αναγνωρίζουν και τα πολλά θετικά που προσλαμβάνει το παιδί τους
4. Μήπως είναι δικαιότερο για μια γιαγιά να ξεκουράζεται και να ασχολείται με τις προσωπικές δραστηριότητες που προτιμά, αντί να αναλαμβάνει ξανά τις ευθύνες άλλων;
Είναι άδικο να θεωρούμε «τελειωμένη» την κοινωνική ζωή της γιαγιάς, πεθεράς ή μητέρας μας! Για να προσφέρει κάποιος, είναι απαραίτητο να είναι «γεμάτος» από ενέργεια και ζωή ο ίδιος! Για αυτό πρέπει εμείς τα παιδιά τους, να τους ενθαρρύνουμε και να τους προτρέπουμε να συνεχίζουν την ενεργή κοινωνική ζωή, να έχουν φίλους, ενδιαφέροντα, να περνάνε καλά, να δέχονται και να κάνουν προσκλήσεις και μάλιστα να τους δίνουμε και σύγχρονες ιδέες για νέες ενασχολήσεις και προοπτικές! Πρέπει να ξεκουράζονται και να περιποιούνται τον εαυτό τους, ώστε να τους βλέπουν όμορφους και ζωηρούς τα εγγόνια τους! Για τους λόγους αυτούς, δεν πρέπει να ξεπερνάμε τα συμφωνηθέντα «όρια» της διαδικασίας, π.χ. το ωράριο, τις ημέρες ή τις υποχρεώσεις που τους έχουμε παραδώσει ή που τους έχουμε «φορτώσει»!.
Συνοψίζοντας θέλω να υπογραμμίσω ότι η σχέση των εγγονιών με τον παππού και τη γιαγιά μπορεί να εξελιχθεί σε όαση ζωής και χαράς, τόσο γι΄αυτούς όσο και για τα παιδιά. Εμείς οι γονείς έχουμε όμως την κύρια ευθύνη της οργάνωσης και αξιολόγησης αυτής της σχέσης , της βασικής ανατροφής και διαπαιδαγώγησης του παιδιού και των επιλογών για κάθε στάδιο της ανατροφής και εκπαίδευσής τους. Εμείς είμαστε αίτιοι κάθε κακού και αρωγοί κάθε καλού στην ζωή τους. Και επειδή κανείς δεν μας εκπαίδευσε γι΄αυτό ,καλό είναι για 1 φορά τουλάχιστον στην ζωή μας να περάσουμε λίγες ώρες από μια σχολή γονέων, ώστε να γίνουμε καλύτεροι γονείς και τα παιδιά μας να τύχουν σωστότερης διαπαιδαγώγησης! Καλή επιτυχία! Να είστε όλοι καλά!
Επικοινωνία με την κ. Τατιάνα Τσαραμιάδου
info@paidikopanepistimio.gr
info@oikogenia.gr
tatianatsaramiadou@gmail.com