Η στήλη «Ιστορίες Χωρίς Φωνή» του Πέτρου Κατσάκου, στην εφημερίδα «Αυγή», δίνει βήμα στα πλάσματα που δεν μπορούν να μιλήσουν. Πρώτη φορά τα ζώα αποκτούν βήμα και ουρλιάζουν για τα δικαιώματά τους. Με τρόπο που μόνο ένας αφηγητής με ενσυναίσθηση μπορεί να κάνει. Αυτή είναι η ιστορία του Μάριου, της τυχερής χελώνας καρέτα- καρέτα.
«Τον είδαμε πριν λίγες ημέρες στις οθόνες του υπολογιστή μας να κολυμπά στα καταγάλανα νερά της Νάξου τρώγοντας τον αγαπημένο του μεζέ. Τις μέδουσες. Ναι, αυτά τα διάφανα και εντυπωσιακά πλάσματα που τείνουν να μετατραπούν στον ανθρώπινο καλοκαιρινό εφιάλτη.
Για τον Μάριο, όμως, είναι μέρος της τροφής του και χωρίς τον Μάριο οι θάλασσες τείνουν φέτος να πάρουν ένα μοβ, απειλητικό χρώμα. Χιλιάδες ήταν οι χρήστες του διαδικτύου που πρόσφατα γνώρισαν τον Μάριο, τη χελώνα καρέτα – καρέτα, που εδώ και χρόνια περνά μέρος της ζωής του στη Νάξο και συγκεκριμένα στα νερά της Αγίας Άννας.
Νόστιμες μοβ μέδουσες
Τα μέλη της οργάνωσης «Naxos Wildlife Protection» κυκλοφόρησαν στις αρχές Ιουνίου ένα παλαιότερο βίντεο όπου ο Μάριος μέσα σε λιγότερο από μισή ώρα καταβροχθίζει περίπου εκατό μοβ μέδουσες, ώστε η κοινή γνώμη να αντιληφθεί πως οι θάλασσές μας χωρίς τους φυσικούς θηρευτές της μέδουσας θα βάφονται όλο και πιο συχνά, όλο και πιο απειλητικά στο μοβ χρώμα του φόβου και του κινδύνου.
Την ημέρα, όμως, που η οργάνωση από τη Νάξο, μάς σύστηνε τον φίλο μας τον Μάριο, έκαναν την εμφάνισή τους στον ηλεκτρονικό Τύπο και οι φωτογραφίες μιας άλλης καρέτα – καρέτα που κειτόταν νεκρή σε μια παραλία του Παγασητικού φέροντας φονικά σημάδια στο κεφάλι και στο καβούκι από το χέρι κάποιου ψαρά που μάλλον την εκδικήθηκε γιατί του χάλασε τα δίχτυα. Αντίστοιχη είναι η τύχη εκατοντάδων καρέτα – καρέτα που δεν απολαμβάνουν την αγάπη και την προστασία που έχει γνωρίσει τα τελευταία χρόνια ο Μάριος στη Νάξο.
Επιστρέφει πάντα
Η γνωριμία του Μάριου με τους φίλους του στη Νάξο ξεκίνησε το 2016, όταν τον πρωτοσυνάντησαν να κολυμπά στα νερά της Αγίας Άννας. Έκτοτε, με το που έρθει η άνοιξη και η θερμοκρασία του νερού θ’ αρχίσει να ανεβαίνει, ο Μάριος δηλώνει μόνιμος κάτοικος του νησιού, από όπου φεύγει στις αρχές του χειμώνα για να επιστρέψει και πάλι τη νέα χρονιά.
Ο Μάριος σήμερα υπολογίζεται πως βρίσκεται στο 22ο με 23ο έτος της ηλικίας του και καλώς εχόντων των πραγμάτων έχει μπροστά του σίγουρα άλλον μισό αιώνα ζωής. Μάλιστα τα πρώτα χρόνια τον έλεγαν Μαρία, γιατί δεν είχε ακόμη αναπτυχθεί η ουρά του -δείγμα του αρσενικού- και τον νόμιζαν για θηλυκή χελώνα.
Η παρεξήγηση πάντως σύντομα λύθηκε και σήμερα ο Μάριος είναι μία από τις περίπου 100 καρέτα – καρέτα που έχουν καταγραφεί τα τελευταία χρόνια από την «Naxos Wildlife Protection» και έρχονται σχεδόν κάθε χρόνο στη Νάξο τρεφόμενες με έναν καφέ σπόγγο που ευδοκιμεί στα βράχια αλλά κυρίως καταβροχθίζοντας μέδουσες, για τις οποίες τρελαίνονται, προσφέροντας παράλληλα την απαραίτητη ισορροπία στο θαλάσσιο οικοσύστημα.
Στο ερώτημα πώς αναγνωρίζουν τον Μάριο από τις υπόλοιπες θαλάσσιες χελώνες που κάνουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές στη Νάξο, ο Γιάννης Ορφανός μάς εξήγησε για τα μοναδικά σχέδια που υπάρχουν στο κεφάλι της κάθε χελώνας και που αποτελούν το μοναδικό αποτύπωμα που τις κάνει να ξεχωρίζουν η μία από την άλλη.
Αν ο Μάριος είναι ο αγαπημένος και ο τυχερός της θαλάσσιας αυτής παρέας, τα προηγούμενα χρόνια και στη Νάξο είχε παρατηρηθεί μια έξαρση θανατώσεων με αποκεφαλισμένες, σφαγμένες, ακόμα και χελώνες που βρέθηκαν εκδικητικά τσιμεντωμένες σε ακτές, αποτέλεσμα της έχθρας των ψαράδων προς το είδος τους, κάτι που η «Naxos Wildlife Protection» προσπαθεί να εξαλείψει για το καλό όλων. Γιατί χωρίς τις χελώνες κανείς δεν έχει μέλλον στη θάλασσα. Αυτή είναι μια ιστορία που οι πρωταγωνιστές της δεν μπορούν να μας την πουν γιατί δεν έχουν φωνή να την πουν. Ας γίνουμε η φωνή τους.
Ο μεγαλύτερος εχθρός τους, ο άνθρωπος
Η θαλάσσια χελώνα καρέτα – καρέτα κολυμπάει στις θάλασσες της γης για περισσότερα από 100 εκατομμύρια χρόνια και δικαίως θεωρείται ένας από τους παλαιότερους κατοίκους και των ελληνικών θαλασσών. Εδώ και χρόνια όμως, ο άνθρωπος απειλεί το είδος, καθώς τα πλαστικά σκουπίδια που ρίχνονται σε ακτές και θάλασσα είναι ο κύριος λόγος θανάτου αυτών των υπέροχων ζώων. Τα θαλάσσια σκουπίδια πάντως είναι ο κύριος λόγος θανάτου στο 75% της πράσινης θαλασσοχελώνας και πάνω από 55% στην καρέτα – καρέτα.
Ταχύπλοα σκάφη που κινούνται με υψηλές ταχύτητες τη θερινή τουριστική περίοδο αλλά και ψαράδες που αντιμετωπίζουν τις θαλάσσιες χελώνες ως απειλή που «μπλέκεται» στα δίχτυα τους, είναι μερικοί από τους λόγους που μεγάλος αριθμός καρέτα χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους. Σύμφωνα με την WWF, η υποβάθμιση των παραλιών φωλεοποίησής της, κυρίως λόγω της τουριστικής και της οικιστικής ανάπτυξης, έχει ως αποτέλεσμα να γίνεται δύσκολη και πολλές φορές αδύνατη η ωοτοκία».