Παλαιά Φώκαια, λουσμένη στο φως του Αιγαίου

H οικογένεια της μητέρας μου κατάγεται από το Αξάρι της Μικράς Ασίας – Ακχισάρ στα τουρκικά· τα αρχαία Θυάτειρα. Για πολλά πολλά χρόνια δεν ασχολούμην καθόλου με αυτή μου την καταγωγή. Μόνο όταν βρέθηκα να ζω στην Κωνσταντινούπολη, το 2009-2012, άρχισα, από περιέργεια, να θέλω δω τα μέρη από τα οποία έφυγαν κακήν κακώς οι πρόγονοί μου.

Η περιέργειά μου κατέληξε γρήγορα να γίνεται βαθιά απογοήτευση: η πόλη των 120.000 κατοίκων, 100 χλμ. ΒΑ της Σμύρνης, που κάποτε ήταν από τα σημαντικότερα εμπορικά κέντρα καπνού και σταφίδας της δυτικής Μικράς Ασίας (με τις πλατείες της και τα πλατάνια της, τις βρύσες της και τα λουλούδια της, τα «χώματα που βγάζανε καρπό δυο φορές τον χρόνο», όπως έλεγε η προγιαγιά μου) είχε καταλήξει ένα άναρχο συνονθύλευμα από άτσαλα κτισμένες πολυκατοικίες και φασαριόζικα μαγαζιά, τουρκικές σημαιούλες, μπαταρισμένα παλιά αυτοκίνητα, κακοφτιαγμένα τζαμιά και ξεφλουδισμένα, γονατισμένα και κενά ελληνικά σπίτια, στο έλεος του Αλλάχ. Ρωτήσαμε παντού: κανείς δεν είχε ιδέα ότι κάποτε εκεί ζούσαν και Ρωμιοί.

Μπήκαμε στο αυτοκίνητο για τη Σμύρνη μέσα στη βαριά σιωπή. Ξαφνικά, μετά από περίπου 50 χιλιόμετρα, στο δεξί μέρος του δρόμου είδαμε μια πινακίδα: «Foça».

Τα παιδικά μου καλοκαίρια τα έχω περάσει δίπλα στην Παλαιά Φώκαια Αττικής, στο Λαγονήσι· η πινακίδα μού φάνηκε ξαφνικά μια ανάσα δροσιάς μέσα στο λιοπύρι και τη ματαίωση. Χωρίς να το πολυσκεφτώ, έστριψα το τιμόνι δίχως να ξέρω πού πηγαίνω, μέχρι που έφθασα στους λόφους πάνω από την πόλη και μια αναπάντεχα όμορφη θέα ανοίχτηκε μπροστά μου.

Η Εσκί Φότσα (Παλαιά Φώκαια) ήταν ό,τι δεν ήταν το Αξάρι: μια μικρή πόλη λουσμένη στο φως του Αιγαίου, με πλακόστρωτα και εκατοντάδες ανακαινισμένα … ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ  

kathimerini.gr