Απόστολος Λυκεσάς
Η νέα «καμπάνα» από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την ατμοσφαιρική ρύπανση της Νύμφης του Θερμαϊκού δεν βγάζει από την αταραξία της ούτε την κυβέρνηση ούτε την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, που συνεχίζουν να σφυρίζουν αδιάφορα ● Την ίδια στιγμή ο Δήμος Θεσσαλονίκης επιμένει στην εξοργιστική κοπή δένδρων στο κέντρο της πόλης, παρά τις αντιδράσεις πολιτών και περιβαλλοντικών οργανώσεων και τις αλλεπάλληλες γνωματεύσεις επιστημονικών φορέων.
Οι καμπάνες ηχούν στη Θεσσαλονίκη εδώ και χρόνια για την άθλια ποιότητα του περιβάλλοντος, αλλά οι υπεύθυνοι σφυρίζουν κυριολεκτικά αδιάφοροι. Ούτε η καταδίκη που έπεσε στο τέλος της περασμένης εβδομάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την ποιότητα της ατμόσφαιρας δείχνει να αφυπνίζει κάποιον από τους αρμόδιους.
Πρόκειται για απόφαση αληθινό κόλαφο, ωστόσο η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ) και η κυβέρνηση σφυρίζουν αδιάφορα, ενώ ο δήμος διάλεξε αυτό το χρονικό διάστημα για να σαρώσει με το αλυσοπρίονο το πράσινο της πόλης, κόντρα σε μια θύελλα αντιδράσεων η οποία όχι μόνο δεν κοπάζει αλλά καθημερινά μεγεθύνεται.
Η καταδίκη της χώρας για την ατμοσφαιρική ρύπανση στη Θεσσαλονίκη ήρθε σαν αποτέλεσμα της απουσίας μέτρων προκειμένου να μειωθούν οι τιμές των αιωρούμενων μικροσωματιδίων που υπερέβαιναν τα προβλεπόμενα όρια, διαπιστωμένα από το 2005 ώς το 2019.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε μάλιστα προειδοποιήσει το 2009, ξανά το 2013, και σίγουρα γέλασαν πικρά στην Ευρώπη όταν οι ελληνικές αρχές επικαλέστηκαν ως αιτία του προβλήματος τη… σκόνη της Σαχάρας! Η απόφαση του Δικαστηρίου ορίζει καθαρά:
«Η Ελλάδα παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τη κοινοτική νομοθεσία, παραλείποντας να μεριμνήσει ώστε να μην υπάρξει υπέρβαση, κατά τρόπο συστηματικό και διαρκή, της ημερήσιας οριακής τιμής για τα ΑΣ10 από το 2005 έως και το 2012, στη διάρκεια του 2014 και, εν συνεχεία, εκ νέου από το 2017 έως και το 2019 στον οικισμό Θεσσαλονίκης».
Τι έκανε η Περιφέρεια για να συμμαζέψει το πρόβλημα; Στο Περιφερειακό Σχέδιο της ΠΚΜ αναφέρεται ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί διότι η οικονομική κρίση θα λήξει, οπότε θα επιστρέψουμε στην καύση πετρελαίου και όχι άλλων υλικών που παράγουν μικροσωματίδια, αν και «εξακολουθεί να υπάρχει η ανάγκη για περαιτέρω λήψη προληπτικών και περιοριστικών μέτρων»!
Κανείς δεν είδε τη μελέτη
Γι’ αυτό και το 2018 ανατέθηκε μελέτη που ολοκληρώθηκε το 2020, διαβιβάστηκε στο υπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο αποφάσισε να εκπονηθεί νέα μελέτη από τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), που ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2022, αλλά κανένας δεν την ξέρει, κανένας δεν την είδε… Απίθανες καταστάσεις!
Και κοντά σε αυτά προστέθηκε μόλις προχθές και η έκθεση της ελβετικής εταιρείας τεχνολογίας ποιότητας αέρα IQAir που κατέδειξε ότι μία από τις πιο επιβαρυμένες ατμοσφαιρικά περιοχές στη χώρα είναι η Θεσσαλονίκη με τα προάστιά της.
Μιλώντας στην «Εφ.Συν.» η Δήμητρα Θωμά, περιφερειακή σύμβουλος της παράταξης «Κοιτάμε Μπροστά», σημειώνει ότι «η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου συνιστά κόλαφο για τη διοίκηση Τζιτζικώστα που φέρει σοβαρές ευθύνες για την καταδίκη της χώρας μας, καθώς το επιχειρησιακό σχέδιο που κατάρτισε αργοπορημένα δεν συνοδευόταν από επαρκή μελέτη εφαρμογής» και γι’ αυτό «οι πολίτες είναι ανυπεράσπιστοι στις επιπτώσεις από την ατμοσφαιρική ρύπανση».
Ενώπιον τέτοιου μεγέθους προβλήματος φαντάζει εξωφρενικό ο κεντρικός δήμος να αποφασίζει να σαρώσει με αξιομνημόνευτη επιμονή τις δενδροστοιχίες της πόλης με το αλυσοπρίονο των εργολαβιών, ενώ παράλληλα σέρνονται σαν κοινοί εγκληματίες στα δικαστήρια 14 πολίτες που είχαν το σθένος να υπερασπιστούν τα δέντρα στην πλατεία Αρχαίας Αγοράς.
Τα χαστούκια που δέχεται η διοίκηση του Κωνσταντίνου Ζέρβα για την επιλογή της είναι διαδοχικά και έρχονται από πολλές πλευρές. Απαντώντας σε ερώτηση της παράταξης «Οικολογία Αλληλεγγύη», η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Εργων Κεντρικής Μακεδονίας σημειώνει ότι ο δήμος δεν αιτήθηκε ποτέ από αυτήν –αν και υποχρεούνταν– άδεια για κοπή δέντρων όχι μόνο στην Αρχαία Αγορά αλλά σε ολόκληρο το ιστορικό κέντρο.
Τη διενέργεια των κλαδεύσεων και κοπής δέντρων αποδοκίμασε με ανακοίνωσή του το ΓΕΩΤΕΕ/ΤΚΜ, ενώ κόλαφο συνιστά η χθεσινή ανακοίνωση-απόφαση της γενικής συνέλευσης του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με την οποία καλεί τις δημοτικές αρχές να σταματήσουν αμέσως όλες τις σχετικές εργασίες μέχρι την εκπόνηση ολοκληρωμένης μελέτης από ειδικούς δασολόγους επιστήμονες, τονίζοντας χαρακτηριστικά πως «οι σχεδιαζόμενες επεμβάσεις αντιστοιχούν σε μέγεθος σε μια πόλη με τριπλάσιο πληθυσμό και έκταση, ανάλογη του πολεοδομικού συγκροτήματος του Αττικού λεκανοπεδίου.
»Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη σπουδή εφαρμογής του, δημιουργεί εύλογα ερωτήματα σχετικά με τη σκοπιμότητα του έργου αυτού σε μια περίοδο που η συγκέντρωση ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην πόλη της Θεσσαλονίκης είναι ιδιαίτερα αυξημένη».
«Απόλυτη δικαίωση»
«Η ανακοίνωση αυτή», λέει σε δήλωσή του ο δημοτικός σύμβουλος Μιχάλης Τρεμόπουλος, συνιστά «απόλυτη δικαίωση όσων υπερασπίζονται το πράσινο, τα δέντρα και την ποιότητα ζωής στην πόλη», καθώς «καταρρέει πλήρως ο ισχυρισμός του Δημάρχου Κ. Ζέρβα ότι έχουν προηγηθεί επιστημονικές μελέτες για την άνευ προηγουμένου επιχείρηση κοπής 4.000 δέντρων μόνο στον Δήμο Θεσσαλονίκης και την καταστροφική κλάδευση δεκάδων χιλιάδων άλλων δέντρων».
Γι’ αυτό καλεί «τη διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης να σταματήσει αμέσως κάθε κοπή ή κλάδευση δέντρου στην πόλη και να παύσει από τα καθήκοντά του τον άσχετο με τη φροντίδα του πρασίνου, αντιδήμαρχο Ερ. Θεοτοκάτο, που ειδοποίησε την αστυνομία για τη σύλληψη των 14 πολιτών».